Duurzame warehouses: tijd voor de next step
Duurzaamheid wint steeds meer terrein in het ontwerp van warehouses. Bijna alle nieuwbouw logistieke centra tenminste een BREEAM-label voor ontwerp en realisatie. Ongeveer een kwart van de gecertificeerde centra scoort zelfs op het hoogste niveau (outstanding). LED verlichting is inmiddels normaal, we bouwen luchtdicht en alle daken zijn tenminste voorbereid op de plaatsing van zonnepanelen. Maar nu is het tijd voor de next step. Bij Heembouw zeggen we: “Duurzaamheid betekent verantwoordelijkheid nemen voor je omgeving”, en dat gaat verder dan het nemen van energetische maatregelen.
Next step: Duurzaamheid vanuit brede maatschappelijke context
De next step is duurzaamheid vanuit een bredere maatschappelijke context. Te beginnen met meer aandacht voor architectuur, inpassing van de natuur en inzet op mixed functies.
Betere architectuur en natuurinclusief ontwerpen en bouwen
De behoefte aan logistieke centra is groot, er wordt veel ontwikkeld en gebouwd, ook door Heembouw. Voor ons is het onbegrijpelijk dat er nog steeds grote spelers in de sector zijn, die distributiecentra van het type “grote kale doos” laten neer zetten. En daarmee de verdozingsdiscussie verder voeden. Kies voor betere architectuur, laat je DC aansluiten op het landschap, met respect voor de natuur.
Ook wij hebben in het verleden wel projecten gerealiseerd, die nu het predicaat “doos” zouden krijgen. Dat doen we niet meer. In alle projecten kiezen we ervoor natuurinclusief te ontwerpen en bouwen. Waarin we samenwerken met ecologen en landschapsarchitecten en het ecologisch advies in onze projecten integreren. Zodat het gebouw aansluit bij de omgeving en de lokale flora en fauna. Virgo Aalsmeer is hier een goed voorbeeld van. Met een daktuin van bijna 2.000 m², die voedsel biedt aan de vogels en insecten, en een prettige plek waar werknemers in het groen ontspannen hun broodje kunnen eten.
Duurzame gebiedsvisies
We moeten het met elkaar doen. Ik juich het toe dat steeds meer gemeenten integrale duurzame gebiedsvisies ontwikkelen voor hun bedrijventerreinen. Bijvoorbeeld de gemeente Tilburg. Onder invloed van het publieke debat over enerzijds de verdozing van het landschap en anderzijds de schaarste aan locaties, legt het strenge eisen op ten aanzien van duurzaamheid en circulariteit bij gronduitgifte. Aansluiten bij het landschap, vergroening van de omgeving rond een bedrijfspand, zorgen voor waterretentie en hitte reductie. Het vraagt om extra inspanningen van alle partijen, maar het kan. En het moet.
Prettige werkomgeving
Want duurzaamheid gaat ook over een gezonde en prettige werkomgeving creëren. Vanuit onze eigen praktijk dacht ik dat meer daglicht in de gebouwen, standaard is in moderne distributiecentra. Ik heb nu gezien, dat dit lang niet overal normaal is. Terwijl het zo belangrijk is voor het welzijn van de medewerkers, en in deze tijden van personeelsschaarste, eigenlijk een must.
In het verlengde hiervan, zien we dat er al werkgevers zijn die nadenken hoe ze hun nieuwbouw kunnen combineren met goede huisvesting voor hun werknemers, vaak arbeidsmigranten. Met onze klantgroep Wonen maken we een studie, hoe hier invulling aan gegeven kan worden. Huidige regelgeving laat dergelijke gemengde functies niet toe; maar voor logistiek dienstverleners zijn dit soort ontwikkelingen echt noodzaak. We zien verder een ontwikkeling richting multi functionele gebouwen zoals Harbour Hub Utrecht, een combinatie van opslag met retail of leisure bijvoorbeeld. Wat de leefbaarheid ten goede komt en de vaak verfoeide bedrijventerreinen, een hele nieuwe dimensie kan geven. Daarvoor zijn twee dingen nodig: de bestemmingsplannen op bedrijventerreinen moeten ruimer geformuleerd worden, zodat mixed functies toegestaan worden. En aan de andere kant moeten beleggers hun portefeuilles aan passen, zodat ze mixed functies in hun fondsen op kunnen nemen.
Self supporting bedrijventerreinen
Net zo belangrijk: aandacht voor de energievoorziening. Een urgent probleem, het is niet meer vanzelfsprekend dat een nieuw bedrijfspand op het elektriciteitsnetwerk kan worden aangesloten. Terug leveren van elektriciteit aan het netwerk heeft een keerzijde; eerst moet op veel plaatsen in Nederland de infrastructuur verbeterd worden, alvorens weer terug geleverd kan worden. We zien in de markt dat de eerste distributiecentra worden ontwikkeld waar grote batterijen, opgeslagen in containers, de energie van de eigen zonnepanelen opslaan, zodat ze volledig off grid zijn en self supporting. Eventueel al in combinatie met waterstof en/of gasturbines, zodat wanneer de batterijen leeg zijn, er overgeschakeld wordt. Op dit vlak moet er een versnelling in de besluitvorming bij de NUTS bedrijven plaatsvinden, zodat meer off grid situaties ontstaan en bedrijventerreinen volledig self supporting kunnen zijn.
Hiernaast de kaart van Netbeheer Nederland, met de mogelijkheden voor grootschalige netaansluitingen op kavelniveau. Meer info op gronddatabank.nl
Tijd voor de next step
Samenvattend: kijkend naar de huidige stand van zaken ten aanzien van duurzaamheid in de logistieke sector, is er een nog steeds groeiende aandacht voor duurzaamheid op gebouwniveau. Dat is mooi, maar niet voldoende. Het is tijd voor de volgende stap. Dat betekent voor ons inzetten op maatschappelijke duurzaamheid. Aandacht en respect voor de natuur bij onze ontwerpen, het welzijn van de werknemers serieus nemen, bedrijventerreinen beter benutten en aantrekkelijker maken met gemengde functies en nieuwe ontwikkelingen moeten off grid en self supporting kunnen zijn. Bij Heembouw willen we deze stappen graag zetten. Wie doet met ons mee?