Hoe de bouw de natuur kan helpen!
"Regelgeving voor natuurinclusief bouwen is nauwelijks aanwezig."
Rinus Verhey, als directeur verantwoordelijk voor de ontwikkeling en bouw van bedrijfsruimten bij Heembouw, ziet graag dat het belang van de natuur zwaarder gaat wegen in de bouw. In onze podcast Hoe de bouw de natuur kan helpen! gaat Rinus in gesprek met Hagar Roijackers, gedeputeerde van Noord-Brabant en ambassadeur van een groene leefomgeving, en Lodewijk Hoekstra, oprichter van NL Greenlabel. Samen buigen ze zich over de vraag hoe de bouw de natuur kan helpen, verder dan alleen bouwen met de natuur. Het gesprek onthult scherpere ambities waar de natuur baat bij heeft, en biedt een intrigerende kijk op de toekomst van de bouwsector.
Natuur wordt in het bouwproces nog vaak beschouwd als kostenpost. In de eerste aflevering van onze podcastserie Hoe geven we de waarde van natuur een plek in onze bouwprojecten? kwam al naar voren dat natuur juist waarde oplevert. Dat denken is nog geen gemeengoed, zo ziet ook Hagar: “We hebben weinig andere keuze dan te beoordelen op natuurwaarde. Maar ook bij de overheid wordt nog voornamelijk op kosten gestuurd.” De gedachte dat natuur een kostenpost is, zit diep in de gehele sector, zo wordt een paar keer geconstateerd in het gesprek.
Natuur biedt ruimte!
Maar er is wel ruimte voor nieuw denken. Rinus gelooft sterk in de mogelijkheden van natuur: "Tegenwoordig kun je niet meer bouwen zonder natuurinclusiviteit." Lodewijk benadrukt de noodzaak hiervan en verwijst naar de drie V's van de Vogelbescherming: Veiligheid, Voedsel en Voortplanting. Het integreren van natuur in bouwprojecten resulteert in omgevingen waar ecosystemen gedijen, zoals bij het Virgo-project in Aalsmeer, waarbij een daktuin van 2.000 m2 met volwassen bomen en volledige irrigatie is gerealiseerd. Dit benadrukt het belang van niet alleen bouwen, maar ook het versterken en onderhouden van natuur. Lodewijk onderstreept dit door te stellen: "We gaan niet alleen maar huisjes bouwen of loodsen neerzetten. Nee, we gaan de natuur versterken en we gaan die ook nog beheren."
Borg de zorg voor natuur
Het leidt tot het vraagstuk dat bij alledrie aanwezig is en wat Lodewijk aanstipt: “Hoe kunnen we ecosysteemdiensten meetbaar maken en langdurig borgen?” Rinus herkent dit: “De uitdaging ligt voornamelijk in de borging. We blijven vaker zelf onderhoud doen.
En we blijven ook langer betrokken bij projecten.” Hagar: “Je moet het niet een keer aanleggen, maar ook onderhouden in de jaren erna.” De vraag wordt gesteld hoelang Heembouw zelf betrokken blijft om de gerealiseerde natuur tot wasdom te laten komen. Nu zijn dat overeenkomsten met klanten voor vijf jaar en misschien is langer wel verstandiger. Lodewijk: “Waar je naar kijkt is de ‘Basiskwaliteit Natuur’. Zijn alle condities geborgd in het beheer? Zijn er financiële middelen gereserveerd?" Hagar haakt in: "Volgens mij moet je dat op gebiedsniveau doen. Op planniveau is het heel ingewikkeld. We weten vanuit ecologie en waarneming al heel veel over de ontwikkeling van soorten. Het gaat met heel veel soorten helaas niet goed, tenzij je condities optimaliseert.”
Het groene voorbeeld
Om verder te komen in de gedeelde ambitie worden aan tafel diverse ideeën gedeeld. Zo vertelt Lodewijk over de prijsvraag die NLGreenLabel op heeft gezet met partners voor de Duurzaamste Aanbesteding. Een goede manier om de zo nodige positieve showcases voor het voetlicht te brengen.
Hagar: “Tijdens de Dutch Design Week hebben we als Provincie Noord-Brabant een huis neergezet dat volledig biobased is. Om te laten zien dat het wel kan. Voor jonge ondernemers is het heel vanzelfsprekend dat economische, sociale en ecologische waarden hand in hand gaan. We kijken ook hoe we onze agrarische ondernemers daarin mee kunnen nemen. Je kan van grond tot mond gaan, maar ook van land tot pand.” Het zijn woorden die Rinus als muziek in de oren klinken: “Ik geloof in de samenwerking. Samenwerkingen waarin ook provincie en gemeente een rol kunnen spelen. En vooral voorbeelden neerzetten. De juiste voorbeelden roepen op tot meer.”
Wil je meer weten over wat de bouw voor de natuur kan doen? Luister hier de volledige aflevering van de Heembouw Podcast.